ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΗ

Οι δηλητηριάσεις αποτελούν παγκόσμιο πρόβλημα δημόσιας υγείας, ιδιαίτερα στις αναπτυγμένες χώρες. Βασικές αιτίες του μεγάλου αριθμού των δηλητηριάσεων σε όλο τον κόσμο είναι ο τεράστιος αριθμός σκευασμάτων και ουσιών που κυκλοφορούν και χρησιμοποιούνται από τον άνθρωπο και η μη τήρηση των μέτρων προστασίας και αφαλούς διατήρησης – φύλαξης, μέσα στο σπίτι.

Τα φάρμακα, τα καλλυντικά, τα γεωργικά φάρμακα, τα είδη οικιακής χρήσης, τα απορρυπαντικά, τα αποσμητικά χώρων, η ναφθαλίνη, οι χημικές ουσίες για επαγγελματική χρήση, τα διάφορα αντιδραστήρια, διάφορες βαφές, τα διαλυτικά, είναι μερικά από τα  είδη της καθημερινότητας που ενοχοποιούνται για δηλητηρίαση.

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΤΟΞΙΚΩΝ ΟΥΣΙΩΝ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ
Φάρμακα
Ακετυλοσαλικυλικό οξύ (Ασπιρίνη)
Παρακεταμόλη και άλλα αντιπυρετικά
Ηρεμιστικά (βαρβιτουρικά, βενζοδιαζεπίνες)
Τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά (χλωριμιπραμίνη, αμιτριπτυλίνη)
Αντιεπιληπτικά (βαλπροικό νάτριο, καρβαμαζεπίνη, φαινοβαρβιτάλη)
Αντιϊσταμικά
Αντιβηχικά
Ρινικές σταγόνες (εφεδρίνη)
Καθαρτικά
Καρδιαγγειακά ( δακτυλίτιδα, αντιϋπερτασικά)
Αντισηπτικά (βορικό οξύ, ιώδιο, φαινόλες)
Αιμοποιητικού (σίδηρος)
Φάρμακα για δίαιτα απίσχνανσης ( Αμφεταμίνες, θυροειδικά, διουρητικά)
Εξαρτησιογόνες ουσίες (αμφεταμίνες, κοκαΐνη, ηρωίνη, μεθαδόνη, LSD)
 
Είδη οικιακής χρήσης
Χλωρίνη και άλλα καθαριστικά διαλύματα
Χλωριωμένοι υδρογονάνθρακες
Πετρελαιοειδή (βενζίνη, νέφτι)
Απορρυπαντικά πλυντηρίου ρούχων – πιάτων
Αμμωνία
Αποφρακτικά αποχετεύσεων

Εύφλεκτες χημικές ουσίες
Κεροζίνη, βενζίνη
Φωτιστικά υγρά (μεθανόλη, πετρελαιοειδή)
Ταμπλέτες για προσάναμμα (μεταλδεϋδή)
 
Καλλυντικά
Βαφές Μαλλιών

Προϊόντα οικιακής συντήρησης
Χρώματα, μόλυβδος, αρσενικό χλωριωμένοι υδρογονάνθρακες
Διαλυτικά, νέφτι, οξέα, αλκάλια
Λευκαντικά
Εντομοκτόνα
Εντομοαπωθητικές πλακέτες (πυρεθρίνες)
Εντομοαπωθητικά κολάρα κατοικίδιων ζώων
Σκοροκτόνα, ναφθαλίνη, καμφορά
Ποντικοφάρμακα
Κουμαρινικά αντιπηκτικά

Στατιστικά
Το 90% των παιδικών δηλητηριάσεων συμβαίνουν στο σπίτι.
Οι περισσότερες δηλητηριάσεις αναφέρονται μεταξύ 4-11 μμ.
Οι περισσότερες παιδικές δηλητηριάσεις συμβαίνουν λόγω καλλυντικών, φαρμάκων, απορρυπαντικών, βιταμινών, φυτών, παρασίτων και μονοξειδίου του άνθρακα.
Ποιούς Αφορά
Παιδιά κάτων των 5 ετών έχουν τις μεγαλύτερες πιθανότητες να πάθουν δηλητηρίαση.
Το 2005, οι μισές από όλες τις δηλητηριάσεις που καταγράφηκαν αφορούσαν παιδιά κάτων των 6 ετών.
Οι κανόνες που πρέπει να ακολουθούνται είναι οι εξής:
Δεν βάζουμε σε άδεια μπουκάλια άλλο φάρμακο ή χημικό προϊόν από αυτό που γράφει απ’ έξω η ταμπέλα.
Δεν δίνουμε φάρμακα χωρίς συνταγή γιατρού.
Πριν δώσουμε το φάρμακο στο παιδί, διαβάζουμε καλά τις οδηγίες της συνταγής. Επί αμφιβολιών, επικοινωνούμε με το γιατρό.
Τα καθαριστικά της τουαλέττας είναι συνήθως καυστικά (οξέα) και πολύ επικίνδυνα για τα παιδιά.
Τα εντομοκτόνα και κατσαριδοκτόνα πρέπει να βρίσκονται σε μέρος ασφαλές και μακριά από τα παιδιά.
Προσοχή στη ναφθαλίνη και γενικά τα σκοροκτόνα που συχνά πέφτουν στο πάτωμα.
Αντιμετώπιση των δηλητηριάσεων
Σε κάθε περίπτωση δηλητηρίασης είναι σημαντικό να διατηρήσουμε την ψυχραιμία μας και χωρίς πανικό να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση με ταχύτητα ως εξής:

Διευκρινίζουμε το είδος του φαρμάκου και την ποσότητα, στοιχεία τα οποία θα αποτελέσουν και οδηγό θεραπείας.
Καλούμε το Κέντρο Δηλητηριάσεων ή μεταφέρουμε το παιδί στο Νοσοκομείο.
Εάν το παιδί, μετά την επιβεβαίωση λήψης κάποιας ουσίας από το περιβάλλον, παρουσιάζει υπνηλία, παραπατάει, τραυλίζει, έχει δύσπνοια ή κάνει σπασμούς, (σημάδια ότι έχει αρχίσει να δρα η τοξική ουσία), τότε το μεταφέρουμε ασφαλώς (με ασθενοφόρο) και τάχιστα στο Νοσοκομείο.
Οι σωστές πληροφορίες, (αφορούν το χρόνο λήψης, την ποσότητα και την ουσία, γι’ αυτό καλό είναι να προσκομίζεται το κουτί ή το μπουκάλι μέσα στο οποίο περιέχεται το ιδιοσκεύασμα), που θα δοθούν στο Κέντρο Δηλητηριάσεων και στους θεράποντες ιατρούς, είναι σοβαρή υποχρέωση των γονέων και είναι καθοριστικής σημασίας για την αντιμετώπιση του παιδιού και την έκβαση της δηλητηρίασης.
Συγχρόνως δίνουμε την αναγκαία βοήθεια ακολουθώντας τις γενικές οδηγίες, ανάλογα με τον τρόπο έκθεσης στο βλαπτικό παράγοντα.

Αναπνευστική οδός
Πρέπει ο ασθενής να μεταφερθεί έξω στον καθαρό αέρα και, αν χρειάζεται, γίνεται χορήγηση Ο2 και τεχνητή αναπνοή.

Δέρμα
Σε όλες τις περιπτώσεις επιβάλλεται η απομάκρυνση των ρούχων και πλύσιμο με άφθονο νερό και σαπούνι.

Μάτια
Πλύσιμο με άφθονο νερό για 5-15 λεπτά και εξέταση από τον οφθαλμίατρο.

Πεπτική οδός
Η οδός αυτή καλύπτει το μεγαλύτερο ποσοστό των λήψεων (80,71%). Για να έχουμε δηλητηρίαση πρέπει η ουσία να απορροφηθεί. Εάν την απομακρύνουμε έγκαιρα τότε η έκβαση θα είναι θετική.
Τα τελευταία 3-5 χρόνια τα Κέντρα Δηλητηριάσεων Ευρωπαϊκών χωρών και η Αμερικάνικη Παιδιατρική Ακαδημία δεν συνιστούν τη χρήση εμετικού (ιπεκακουάνας), όχι γιατί θεωρείται επικίνδυνο αλλά, γιατί μερικές φορές η χρήση του είναι αλόγιστη. Η δική μας σύσταση είναι ότι, μπορεί να χορηγηθεί σε ορισμένες περιπτώσεις, που πρόκειται να καθυστερήσει η μεταφορά στο Νοσοκομείο και δεν υπάρχουν ειδικές αντενδείξεις, μόνο μετά από επικοινωνία και λήψη οδηγιών από το Κέντρο Δηλητηριάσεων.
Ένα άλλο μέσο, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την προσρόφηση της τοξικής ουσίας και παρεμπόδιση της απορρόφησής της, είναι ο ενεργός άνθρακας (σκόνη Carbomix ή κάψουλες Norit). Μπορεί να χρησιμοποιηθεί υπό ορισμένες προϋποθέσεις πριν τη μεταφορά του παιδιού στο Νοσοκομείο μετά από επικοινωνία και λήψη οδηγιών από το Κέντρο Δηλητηριάσεων.
Συχνά σε κάθε λήψη δίνουμε στο παιδί να πιεί κάτι για να αραιώσει το δηλητήριο και το καλύτερο είναι το γάλα. Είναι καλή ενέργεια. Σε δύο περιπτώσεις δεν πρέπει να δώσουμε γάλα, όταν το παιδί φάει ναφθαλίνη ή καφουρά.

Συμπέρασμα:
Χρυσή Τριάδα

Πρόληψη έκθεσης του παιδιού στον κίνδυνο δηλητηρίασης.
Εκπαίδευση του παιδιού για τη χρήση φαρμάκων και ουσιών που υπάρχουν στο περιβάλλον του σπιτιού.
Όχι πανικός επί δηλητηρίασης. Εξακρίβωση του είδους και της ποσότητας της ληφθείσας ουσίας. Γρήγορη αντιμετώπιση.
τηλέφωνο κεντρου δηλητηριασεων- 210 77 93 777